پروفسور سید حسن امین حقوق دان،تاریخ دان،حافظ شناس،مترجم و نویسنده…
وی پروفسور بازنشسته دانشگاه گلاسکو و دارای سابقه دادستان موقت شهر گلاسکو می باشد.او داور و مشاور پایان نامه های مقطع دکتری بوده وبه تربیت بسیاری از دانشجویان و متخصصین از جمله حسن روحانی(رییس جمهور) پرداخته است.او عضو کانون وکلای دادگستری بریتانیا و ایران می باشد و دارای حق وکالت در دادگاه های عالی اروپا و دادگاه حقوق بشر اروپایی را به دست آورده است .از ایشان تالیفات بسیاری وجود دارد از جمله:حقوق بشر و کثرت گرایی دینی،دانش نامه شعر،ایران نامه،دائره المعارف خواب و رویا،دیوان امین،شاهنامه امین و همچنین ترجمه هایی مانند تاملات نابهنگام(نیچه) و ده ها مقاله و کتب مختلف که از ایشان منتشر شده است…

کمالی:
دیگر زمانش رسیده است که به قول “بدیو “دوری کنیم از حاشیه روی ها،صراحت گریزی،خرده پردازیها و نمایاندن پایان ها و محدودیت ها.ما نیازمند شهامت بیان صریح آن معارفی هستیم که قناعت علمی و ترس را از ما دور سازد و راه بینش و نوآوری را بر ما هموار کند.این صراحت نیازمند معرفت اندیشی و اندیشه گری پیوسته و پایا می باشد و هر لفظ ساده و مردم پسند را در این جریان ورودی نخواهد بود.معرفی معارف بشری توسط اندیشمندان و فرزانگان امروز بیش از پیش مورد ضرورت و نیاز واقع می شود زیرا که ترکتازیها،هزل گویی و پریشانی های هنر و اندیشه در فضای “همه می دانند و همه می توانند” نوعی زشتی را نمایان می سازد…اما اینجا نقش و حضور بزرگان اندیشه مانند پروفسور سید حسن امین و آثار و تالیفات دائره المعارفی شما نویدی است برای یافتن منظری زیباتر و قدرتمند برای تشخیص سره از ناسره…دائره المعارف جنابعالی در زمینه خواب و رویا نمونه ای است از تلاش یک انسان اندیشمند برای معرفی معارف مربوط به فضای خواب و رویا…

پروفسور امین:
من کتابی تالیف و تصنیف کردم به نام دائره المعارف خواب و رویا.دائره المعارف عبارت است از یک کتاب مرجعی که کل مباحث مرتبط با دانش بشری را یا به طور عام و یا به طور تخصصی و خاص در بر داشته باشد.بنا براین ما دایره المعارف عمومی داریم مثل ایرانیکا،بریتانیکا،آمریکانا و یا دائره المعارف ها و دانش نامه های تخصصی که در یک موضوع خاصی هستند مانند پزشکی،روانشناسی و یا چیزی زیر مجموعه آنها…این کتاب من مربوط به خواب و رویا هست و جنبه دایره المعارفی دارد برای اینکه هرچیزی که من دسترسی پیدا کردم درباره خواب و رویا در این کتاب نوشته شده است.بنابراین تاریخ،دین،روانشناسی،پزشکی،ادبیات ،جامعه شناسی،خرافه،تعبیر رویا و خیلی متون دیگر که در این زمینه ها می باشد،بزرگانی که در این زمینه ها کتاب نوشته اند،همه اینها را من یکان یکان زیر مدخل های خودش آورده ام به ترتیب حروف الفبا،البته نه حروف الفبایی که هر مدخلی خاص باشد ولی به این ترتیب که مثلا از ادبیات شروع کردم،بعد ادیان،همینطور آمده ام به تعبییر خواب،رویا،روانششناسی،پزشکی و…خیلی هم این کتاب خواندنی است، از این جهت که رویا را از جهت فلسفه،از جهت عرفان و از جهت نظری و عملی و مصادیقش بیان کرده ام

کمالی:
ما امروز با هجوم وسیعی از اطلاعات در دنیای سایبری روبرو هستیم و البته هر وقت بخواهیم می توانیم با یک جستجوی ساده مطلب مورد نظر خود را در اینترنت بیابیم.شاید نقش دایره المعارف در برابر اطلاعات عمومی و گسترده این دنیای شلوغ اطلاعاتی این باشد که دائره المعارف دارای ابعاد ژرف اندیشی و شواهد قوی علمی است و واقعا تفاوت جدی بین اطلاعات سایبری و کتب دائره المعارف وجود دارد! با تاثیر از بودریار باید بگویم که فضای مجازی نوعی تحریف واقعیت و یا واقعیت نمایشی و یا جانشینی ناحق حقیقت را نیز پدیدار می سازد

امین:
مهمترین تفاوت در این است که هنگامیکه کاری مکتوب است فرصت بازنگری،تصحیح و تجدید نظر و جدی بودن در آن بیشتر است.در فضای سایبری تفاوت چندان زیادی بین واقعیت و آنچیزی که یک نفراز قول دیگری و یا خودش القا می کند یا می نویسد نیست.بنابراین در کتابت به مراتب بیشتر جدی بودن،مستند بودن و معتبر بودن وجود دارد و من فکر می کنم که البته در فضای سایبری هم اطلاعات خیلی خوب وجود دارد اما اطلاعات دروغین و ناقص هم زیاد است . مرز در حقیقت بین واقعیت و تبلیغات یا تلقینات در فضای سایبری خیلی خاکستری شده و به هم نزدیک شدهاست ، استفاده کنندگان از فضای مجازی باید خودشان آگاه و مطلع باشند.نفس اینکه یک کتابی به وسیله شخص معتبری که established می باشد،تثبیت شده است،شناخته شده و از فیلترهای متعددی عبور کرده است،مدارک و مدارجی دارد،همان که قابل شناسایی،استناد و تحقیق هست… اما در فضای سایبری می بینید نام پروفسور فلان را می بینید که اصلا ممکن است آن نام ساختگی باشد،یا اصلا آن شخص این مطلب را نگفته باشد و فرصت اینکه بیاید و تکذیب بکند را نداشته باشد.نکته دیگر که نوعا در دایره المعارف ها وجود دارد هر مدخلی بوسیله یک متخصص “ویژه کار” آن رشته نوشته می شود مثلا در دائره المعارف خواب و رویا بخش پزشکی بوسیله یک پزشک دانشمند و یا بخش روانشناسی بوسیله روانشناس بایستی نوشته بشود منتهی به دلیل اینکه من جامعیت را برای خودم شناختم و همچنین علاقه شخصی که به بحث خواب و رویا داشته ام و همچنین چندین خواب عجیب و غریب در طول زندگی خودم دیده ام و از بابت آنها بارها سرکشیده ام به کتاب های مختلف،در تاریخ خوانده ام،هر مطلبی که نقل شده بود در طول زمان یادداشت کردم نهایتا این کار را یکنفره درآوردم که البته این عیب است و هنر،ارزش و اعتبار دایره المعارف ها بیشتر از این حیث است که هر بخشی بوسیله دانشمند معتبرباشد که صاحب کرسی است در آن رشته بخصوص که یک عمر استخوان خرد کرده در آن رشته نوشته بشود و این اعتبار را به مراتب بیشتر از زمانی می کند که یک نفر نوشته باشد.البته در طول تاریخ ما دایره المعارف هایی داریم که یک نفر نوشته باشد مثلا “شفا ” که ابن سینا نوشته است،که یک دائره المعارف علوم عقلی است تمام مطالبی را که اعم از الهیات به معنای اخص می باشد،روانشناسی یا علم انفس،منطق حتی موسیقی همه در شفا وجود دارد.یا کتاب “جامع العلوم “خوارزمی،کتاب “نفائس الفنون” شمس الدین آملی است ،همه اینها دائره المعارفی هستند که یک نفر نوشته اما ممتع و سودمند است اما اگر بخواهیم واقع نگرانه صحبت بکنیم امتیاز دائره المعارف ها برای این است که بخش ها و مدخل های خاص را متخصصان و ویژه کاران عالم و پژوهشگرانی که عمری را در آن گذرانده اند و از همه مهمتر آثار مشابهی را داشته اند بنویسند

کمالی:
شان و جایگاه دائره المعارف ها در تاریخ بشری به مراتب بسیار تاثیر گذار بوده است.مثلا در دوران روشنگری “دیدرو” با گردآوری دائره المعارف داشته تاثیر زیادی بر وضعیت آن دوران داشته…

امین:
این کاملا درست است که این circle که در اروپا ایجاد شد بسیار در روشنگری(enlightment)موثر واقع شد و همین جریان در کشورهای مختلف هم ایجاد شد. در ایران تا امروز این کار با اینکه چندین نوبت شروع شده اما هنوز سامان نیافته و در دست تار و تهیه است اولین بار که قرار شد دائره المعارفی نوشته شود در دوره رضا شاه پیش کشیده شد. از یک طرف سعید نفیسی پیش قدم شد که دائره المعارفی را راجع به ایران بنویسد و از طرفی دیگر دهخدا زحمتی را بر دوش کشید که منجر به لغت نامه شد و این امر به اندازه ای حایز اهمیت بود که یک قانون خاصی از مجلس شورای ملی آن زمان گذشت و سازمان لغت نامه دهخدا را زیر نظر مجلس شورای ملی با داشتن یک ردیف بودجه اختصاصی خاص مطرح کردند و زیر نظر شورایی تحت نظر مجلس به عنوان طرحی ملی نوشته شد اما آن جنبه دائره المعارف نداشت و اسمش هم شد “لغت نامه “.برای اینکه واژه های فارسی و عربی را یکان یکان مثل یک دیکشنری برای ما تعریف می کرد.بعد تعدادی از مفاهیم اما نه همه مفاهیم ، نه همه اصطلاحات در همه رشته ها زیرا که یک دائره المعارف بایستی حایز تمام علوم و معارف بشری به طور عام باشد.هر کشوری و هر زبانی که مدعی است که یک جامعه زنده و به روز هست باید دارای داریره المعارف باشد.مثلا می بینید که بریتانیکا داریم،آمریکانیا داریم و تا حتی ترکیه هم دایره المعارف دارد و افغانستان هم شروع کرده…در کشور خودمان در مقام آن برآمدیم که اسلامیکا را به فارسی ترجمه کنیم،این هم به مشورت و توصیه مرحوم سید حسن تقی زاده بود که از آبا مشروطیت که عده ای او را یکی از دانشمندان برجسته پس از مشروطیت دانسته اند و البته برخی هم با غلو گفته اند بعد از خواجه نصیرالدین طوسی دانشمندی مثل او نیامده است…البته من این عقیده را نسبت به ایشان ندارم اگرچه ایشان مردی بسیار دانشمندی بوده اند.به هر حال شروع کردند به ترجمه و دیدند که این کفایت نمی کند و برخی از مقالات را تالیف کردند و شد “دانشنامه ایران و اسلام ” زیر نظر دکتر احسان یارشاطر و سید حسین نصر شروع شد اما خیلی دیر در دهه ۵۰ شروع شد،و هنگامیکه انقلاب آمد فقط حرف الف و با این دانشنامه انجام شده بود و بیش از ۹۰ درصد آن ترجمه بود و تالیف محدودی داشت که سایکلوپدیا اسلامیکا چاپ دومش را ترجمه کردند و بعضی مدخل ها که برای ایران مهم بود مانند تشیع،یا سلاطین ایران را خودشان می نوشتند…بعد از انقلاب چندین دائره المعارف در ایران سرگرفت که بزرگترین آنها دائره المعارف بزرگ اسلامی است،یکی دیگر دانشنامه جهان اسلام است که همان تداوم دانشنامه ایران و اسلام است که همانطور که گفتم حرف الف و ب آن چاپ شده بود که هنگامیکه دوباره شروع کردند از حرف سوم “پ” شروع کردند…من در چندین دائره المعارف مدخل هایی را نوشته ام مثلا در همین دائره المعارف بزرگ اسلامی مدخل حقوق به قلم من هست.مدخل دیگری هم هست به نام سید ابوالحسن اصفهانی که آنهم به قلم من هست…به هر حال دائره المعارف دیگری هم هست به نام دائره المعارف تشیع،دائره المعارف های دیگری هم درآمده اند که من هم خوشحال هستم که در اکثر اینها از من یا مقاله ای هست و یا به مطالبی که من نوشته ام ارجاع داده شده…